Laten we werken in de (ouderen)zorg weer leuk maken!

De afgelopen jaren is er nogal wat gebeurd in de ouderenzorg. Bezuinigingen en reorganisaties, de opkomst van de zelforganiserende en zelfsturende teams. Veel mensen ervaren daardoor een hogere werkdruk. Het is verstandig juist nu vol in te zetten op verhogen van het werkplezier. 

Werkplezier is de olie binnen iedere organisatie. Werkplezier leidt tot betere prestaties, een grotere betrokkenheid en gelukkigere medewerkers. Ik versta onder werkplezier ‘alles wat nodig is om gemotiveerd met plezier naar je werk te gaan en met voldoening je werk te doen’. Om te beginnen is daarbij het werk zelf een belangrijke factor. Doe ik leuk werk, dan is mijn werkplezier al snel een stuk groter dan wanneer ik het werk eigenlijk niet zo leuk vind. 

Naast leuk en zinvol werk speelt de direct leidinggevende en het management van een organisatie een belangrijke rol in het ervaren van werkplezier. Leg je oor eens te luisteren als je weer eens op een terrasje zit en je hoort mensen om je heen klagen over hun werk en vooral over hun leidinggevende(n). Veel mensen hebben het minder naar hun zin op hun werk juist door hun leidinggevende(n) terwijl deze leidinggevende dit vaak helemaal niet beseft. Leidinggevenden hebben geen goed gevoel voor wat de werknemer belangrijk vindt zegt 58 procent van de werknemers. Ook geven ze onvoldoende blijk van waardering bij goed functioneren (51 procent) en vertonen ze niet altijd het juiste voorbeeldgedrag (53 procent). Aldus een onderzoek van Intomart GfK in opdracht van Grand Thornton in 2012. 

Een derde belangrijke reden voor minder of geen werkplezier is de beloning die ertegenover staat. En hierbij gaat het in mindere mate om de financiële vergoeding (salaris) en vooral om de waardering die er vanuit het management is voor het werk dat iemand doet. Gewoon de aandacht dus die er wordt gegeven aan mijn persoonlijke prestatie(s). Mijn persoonlijke prestaties zijn namelijk niet hetzelfde als de teamprestatie en dat wordt vaak over het hoofd gezien. 

De vierde factor die bepalend is voor het werkplezier is het hebben van fijne collega’s. Mijn ervaring is dat wanneer je mensen vraagt wat ze zo leuk vinden aan hun baan, verreweg het meest gegeven antwoord is: “gezellige collega’s”. Tegelijkertijd is het ontbreken van leuke collega’s een belangrijke factor in het ervaren van minder werkplezier. Wanneer we dus mensen weghalen bij de collega’s waar ze graag me samenwerken, daalt het werkplezier (op z’n minst tijdelijk).

In de ouderenzorg ervaren veel mensen een hogere ‘werkdruk’. En omdat het een gevoel is, is het altijd waar. Werkdruk leidt tot stress en kan voortkomen uit de hoeveelheid werk die in een bepaalde tijd moet worden gedaan met te weinig mensen (of het gevoel dat het met te weinig mensen wordt gedaan). Stress leidt vervolgens tot minder concentratie, meer fouten en een substantieel lagere motivatie en betrokkenheid. Het is natuurlijk logisch dat wanneer je precies dezelfde hoeveelheid werk blijft doen maar met minder mensen de druk vanzelf groter wordt. Het is geen hogere wiskunde te begrijpen dat dat dus niet kan. Het is verstandig de werkwijze echt volledig opnieuw ‘uit te vinden’ in dat geval. Gezien de nieuwe situatie, hoe kunnen we het samen laten slagen?

Als we inzetten op meer werkplezier doen we er goed aan de medewerkers zelf na te laten denken over hoe ze dat kunnen verbeteren en ze daar vervolgens support bij te geven. Wanneer we mensen stimuleren zelf het initiatief te nemen in hun werkwijze en dus hun invloed actief vergroten, stijgt het werkplezier vrijwel direct. Werkplezier is helaas niet iets wat je aan of uit kunt zetten. Tegen iemand zeggen “je moet je werkplezier verhogen” is een mission impossible.

Zelforganiserendende teams zijn hiervoor uitstekend middel, mits ze op de juiste manier worden ingezet. Wanneer de medewerkers daadwerkelijk zeggenschap krijgen over de invulling van het werk dat gedaan moet worden. Wanneer alles verder bij hetzelfde blijft werkt het vaak averechts. 

Ik stel voor de ouderenzorg vooral weer leuk te maken en in te zetten op het vergroten van het werkplezier van alle medewerkers. Hoe je dit kunt doen is natuurlijk overal weer anders. Het is belangrijk eerst eens in kaart te brengen wat het werkplezier vermindert en dat dan vervolgens te veranderen samen met de medewerkers die het betreft. Daarnaast medewerkers bewust maken dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen werkplezier en werkgeluk en de tools te geven zelf hun eigen werkplezier verder te vergroten, iedere dag weer. Wat nodig is, is de ‘leider’ aan te spreken in iedere medewerker.

Tenslotte is mijn advies de verzuiling in de ouderenzorg volledig te doorbreken en Zorg en (ondersteunende) Welzijn & Facilitaire medewerkers als één team te laten functioneren waardoor de slagkracht toeneemt en er veel meer mogelijk is. 

Veel succes en kan ik je hierbij helpen met mijn team? Bijvoorbeeld met de 7 principes van Givability®, neem dan even contact met ons op. Wij help je graag!

Jeff Dadema
Partner | Trainer
Letsgoactive training groep